نشاسته گندم ( گل ) چیست؟
نشاسته گندم که با نام نشاسته گل نیز شناخته می‌شود، کربوهیدرات پیچیده‌ای است که به طور طبیعی در دانه‌های گندم وجود دارد. این ماده پودری سفید رنگ، بدون بو و بی‌مزه است و یکی از منابع اصلی انرژی برای بدن به شمار می‌رود.
عمده فروشی صحرایی به فروش ادویه جات ، برنج ، میوه خشک ، سبزی خشک ، حبوبات و غیره میکند.
فرآیند تولید نشاسته گندم
نشاسته گندم از طریق فرآیندی به نام استخراج نشاسته از دانه‌های گندم تهیه می‌شود.
همچنین عمده فروشی صحرایی اقدام به فروش عمده آرد گندم نیز میکند.
این فرآیند شامل مراحل زیر است:
- تمیز کردن: دانه‌های گندم ابتدا تمیز شده و هرگونه ناخالصی از آن‌ها جدا می‌شود.
- خیساندن: دانه‌های گندم در آب خیسانده می‌شوند تا نرم شوند. این کار باعث آزاد شدن نشاسته از سایر اجزای دانه می‌شود.
- آسیاب کردن: دانه‌های خیس‌خورده آسیاب شده و به صورت خمیری در می‌آیند.
- استخراج نشاسته: مخلوط حاصل از آسیاب کردن با آب مخلوط شده و از صافی‌های مخصوص عبور داده می‌شود. در این مرحله، نشاسته از سایر اجزای دانه جدا می‌شود.
- تصفیه و خشک کردن: نشاسته استخراج شده چندین بار شستشو داده شده و ناخالصی‌های باقی‌مانده از آن جدا می‌شود. در نهایت، نشاسته به صورت دوغاب درآمده و با استفاده از خشک‌کن‌های صنعتی، آب آن تبخیر شده و به صورت پودر در می‌آید.
ارزش غذایی نشاسته گندم
نشاسته گندم عمدتاً از کربوهیدرات تشکیل شده است. در هر ۱۰۰ گرم نشاسته گندم حدود ۸۷ گرم کربوهیدرات وجود دارد.
همچنین عمده فروشی صحرایی اقدام به فروش عمده گندم نیز میکند.
سایر مواد مغذی موجود در نشاسته گندم به میزان کمی وجود دارند و عبارتند از:
- پروتئین: کمتر از ۱ گرم
- چربی: کمتر از ۱ گرم
- فیبر: کمتر از ۱ گرم
- ویتامین‌ها: حاوی مقادیر کمی از ویتامین‌های گروه B
نشاسته گندم فاقد هرگونه ویتامین A، C، D و E و همچنین مواد معدنی ضروری مانند پتاسیم، کلسیم، آهن و منیزیم است. بنابراین، مصرف نشاسته گندم به تنهایی نمی‌تواند نیازهای بدن به مواد مغذی را تامین کند.
کاربردهای نشاسته گندم
نشاسته گندم علاوه بر استفاده در صنایع غذایی، کاربردهای صنعتی متنوعی نیز دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای نشاسته گندم عبارتند از:
- صنایع غذایی: نشاسته گندم یکی از مواد اولیه مهم در صنایع غذایی به شمار می‌رود. از این ماده در تهیه انواع محصولات غذایی مانند سوپ، سس، نشاسته ذرت، رویه شیرینی، برخی از نان‌ها و غلظت‌دهنده انواع خوراک‌ها استفاده می‌شود.
- صنایع دارویی: از نشاسته گندم به عنوان ماده‌ای نگه‌دارنده و حجم‌دهنده در برخی از داروها استفاده می‌شود.
- صنایع نساجی: در صنایع نساجی از نشاسته گندم برای آهار دادن به پارچه‌ها استفاده می‌شود. آهار دادن باعث می‌شود پارچه‌ها شکل ظاهری بهتری پیدا کنند و کمتر چروک شوند.
- صنایع کاغذسازی: نشاسته گندم به عنوان چسب در صنایع کاغذسازی کاربرد دارد.
- صنایع آرایشی و بهداشتی: از نشاسته گندم به عنوان پودر بچه و همچنین در برخی از لوسیون‌ها و کرم‌های آرایشی به منظور جذب چربی پوست استفاده می‌شود.
نکات کلیدی در مورد مصرف نشاسته گندم
نشاسته گندم علیرغم اینکه منبعی برای تامین انرژی بدن است، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند مضر باشد.
همچنین عمده فروشی صحرایی اقدام به فروش عمده بلغور گندم نیز میکند.
در ادامه به برخی از نکات کلیدی در مورد مصرف نشاسته گندم اشاره می‌کنیم:
- نشاسته گندم به دلیل دارا بودن شاخص گلیسمی بالا، می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. بنابراین، افراد مبتلا به دیابت باید در مصرف آن احتیاط کنند.
- مصرف بیش از حد نشاسته گندم می‌تواند منجر به چاقی و اضافه وزن شود.
- همانطور که گفته شد، نشاسته گندم از نظر مواد مغذی چندان غنی نیست. بنابراین، در کنار مصرف نشاسته گندم، باید از رژیم غذایی متنوع و متعادلی استفاده کرد که شامل انواع میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، لبنیات
کشورهای تولید کننده نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم که با نام گلوتن نیز شناخته می‌شود، ماده‌ای پودری و سفید رنگ است که از دانه‌های گندم استخراج می‌شود. این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی و صنعتی دارد.
نقش نشاسته (گلوتن) گندم در صنایع مختلف
نشاسته گندم به دلیل داشتن خاصیت چسبندگی و الاستیسیته بالا، نقش مهمی در صنایع مختلف ایفا میکند. در صنعت غذایی، از گلوتن برای بهبود بافت نان، افزایش ماندگاری و ارتجاعی بودن خمیر استفاده می‌شود. همچنین در صنعت کاغذسازی، از نشاسته گندم به عنوان چسب و در صنایع دارویی و بهداشتی، از آن به عنوان ماده اتصال دهنده استفاده می‌گردد.
با توجه به اهمیت بالای نشاسته گندم در صنایع مختلف، تقاضای جهانی برای این محصول رو به افزایش است. در ادامه به معرفی برخی از برترین کشورهای تولید کننده نشاسته گندم در جهان اشاره خواهیم کرد.
۱. ایالات متحده آمریکا
ایالات متحده آمریکا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نشاسته گندم در جهان به شمار می‌رود. ایالت‌های داکوتای شمالی، کانزاس و واشنگتن از مهم‌ترین مراکز تولید گندم و به تبع آن، نشاسته گندم در این کشور هستند. برخورداری از زمین‌های وسیع کشاورزی، فناوری پیشرفته در فرآیند تولید و یارانه‌های دولتی، از عوامل موثر بر جایگاه برتر آمریکا در زمینه تولید نشاسته گندم است.
۲. چین
چین با اتکا به وسعت سرزمین پهناور خود و جمعیت بالای مصرف‌کننده، جایگاه دوم را در میان تولیدکنندگان برتر نشاسته گندم به خود اختصاص داده است. استان‌های هنان، شاندونگ و هبی از مهم‌ترین مراکز تولید گندم و نشاسته گندم در چین هستند. دولت چین نیز با حمایت از کشاورزان و صنایع تبدیلی، به دنبال افزایش تولید و صادرات این محصول است.
۳. روسیه
روسیه یکی از کشورهای سنتی در زمینه کشاورزی است و در تولید گندم و نشاسته گندم نیز جایگاه قابل توجهی دارد. مناطق جنوبی روسیه نظیر استان‌های کراسنودار، روستوف و استاوروپول، از قطب‌های تولید گندم و نشاسته گندم در این کشور هستند. حاصلخیزی خاک این مناطق و آب و هوای مناسب، شرایط ایده‌آلی را برای کشت گندم و فرآوری آن به نشاسته فراهم کرده است.
۴. اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا با برخورداری از کشورهای کشاورزی قدرتمند نظیر فرانسه، آلمان و لهستان، به عنوان یک بلوک اقتصادی، در زمینه تولید نشاسته گندم نیز حرفی برای گفتن دارد. در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، فرانسه با اتکا به یارانه‌های حمایتی و فناوری‌های نوین، نقش پیشرو را در تولید نشاسته گندم ایفا میکند.
۵. کانادا
کانادا با داشتن مزارع وسیع گندم در استان‌های مانیتوبا، ساسکاچوان و آلبرتا، یکی از کشورهای مهم در زمینه تولید و صادرات گندم و نشاسته گندم به شمار می‌رود. وجود خاک حاصلخیز، آب فراوان و فناوری‌های نوین کشاورزی، موجب افزایش بهره‌وری در تولید گندم و در نتیجه، تولید بیشتر نشاسته گندم در این کشور شده است.
۶. اوکراین
اوکراین به عنوان یکی از انبارهای غلات جهان، در زمینه تولید نشاسته گندم نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. استان‌های جنوبی اوکراین نظیر خرسون، میکولائیف و اودسا، از مهم‌ترین مراکز تولید گندم و نشاسته گندم در این کشور محسوب می‌شوند. حاصلخیزی خاک این مناطق و آب و هوای مناسب، اوکراین را به یکی از بازیگران مهم در بازار جهانی نشاسته گندم تبدیل کرده است.
۷. آرژانتین
آرژانتین به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی در آمریکای جنوبی، در زمینه تولید گندم و نشاسته گندم نیز از کشورهای موفق به شمار می‌رود. استان‌های بوئنس آیرس، سانتافه و کوردوبا، از مهم‌ترین مراکز تولید گندم و نشاسته گندم در این کشور هستند. آب و هوای مناسب و سرمایه‌گذاری بر روی بخش کشاورزی، موجب افزایش تولید گندم و به تبع آن، نشاسته گندم در آرژانتین شده است.
شهر های تولید کننده نشاسته گندم ( گل ) در ایران
نشاسته گندم که با نام نشاسته گل نیز شناخته می‌شود، کربوهیدرات پیچیده‌ای است که از گندم استخراج می‌شود. این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی، دارویی و صنعتی دارد. در ایران نیز با توجه به کشت گسترده گندم، تولید نشاسته گندم در برخی استان‌ها صورت می‌گیرد.
اهمیت نشاسته گندم
نشاسته گندم به دلیل دارا بودن خواص مختلف، از جمله غلظت دهندگی، چسبندگی و ژل کنندگی، کاربردهای متنوعی دارد. برخی از مهم‌ترین مصارف نشاسته گندم عبارتند از:
- صنایع غذایی: در تولید انواع سس، سوپ، نشاسته ذرت، رشته فرنگی، شیرینی‌جات و سایر محصولات غذایی کاربرد دارد.
- صنایع دارویی: به عنوان ماده اولیه در تولید داروهای مختلف از جمله قرص و کپسول مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنایع آرایشی و بهداشتی: در تولید انواع کرم، لوسیون و سایر محصولات آرایشی به کار می‌رود.
- صنایع نساجی: به عنوان آهار برای تقویت الیاف textiles و تکمیل textiles استفاده می‌شود.
- صنایع کاغذسازی: به عنوان چسباننده در فرایند کاغذسازی کاربرد دارد.
- صنایع چسب: به عنوان ماده اولیه در تولید انواع چسب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به موارد ذکر شده، شناسایی شهرهای تولیدکننده نشاسته گندم در ایران می‌تواند برای فعالان صنایع مختلف اهمیت داشته باشد.
پراکندگی جغرافیایی تولید نشاسته گندم در ایران
ایران یکی از کشورهای با تولید قابل توجه گندم است. استان‌های حاصلخیز کشور، بستر مناسبی را برای کشت گندم فراهم کرده‌اند. در برخی از این استان‌ها نیز کارخانه‌های تولید نشاسته گندم احداث شده است. پراکندگی جغرافیایی تولید نشاسته گندم در ایران به شرح زیر است:
- استان آذربایجان شرقی: این استان یکی از قطب‌های تولید گندم در کشور است. وجود کارخانه‌های فعال در زمینه تولید نشاسته گندم، استان آذربایجان شرقی را به یکی از مراکز مهم تولید این محصول تبدیل کرده است.
- استان کردستان: استان کردستان نیز به دلیل شرایط اقلیمی مناسب، از مناطق مهم کشت گندم به شمار می‌رود. در این استان نیز کارخانه‌هایی برای فرآوری گندم و تولید نشاسته گندم وجود دارد.
- استان کرمانشاه: استان کرمانشاه یکی دیگر از مناطق مستعد برای کشت گندم است. در این استان نیز تولید نشاسته گندم صورت می‌گیرد.
- استان خوزستان: خوزستان از استان‌های حاصلخیز و با تولید قابل توجه گندم است. برخی از کارخانه‌های فعال در زمینه تولید نشاسته گندم در این استان قرار دارند.
- استان همدان: استان همدان نیز به دلیل برخورداری از شرایط مناسب برای کشت گندم، یکی از مناطق تولیدکننده نشاسته گندم به شمار می‌رود.
لازم به ذکر است که استان‌های دیگری نیز ممکن است دارای کارخانه‌هایی برای تولید نشاسته گندم باشند.
عوامل موثر بر پراکندگی جغرافیایی تولید نشاسته گندم
انتخاب مکان برای احداث کارخانه‌های تولید نشاسته گندم تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:
- دسترسی به مواد اولیه: مهم‌ترین عامل برای احداث کارخانه تولید نشاسته گندم، دسترسی به گندم به عنوان ماده اولیه است. بنابراین، استان‌هایی که از نظر تولید گندم در رتبه بالاتری قرار دارند، گزینه‌های مناسب‌تری برای ایجاد کارخانه‌های نشاسته گندم به شمار می‌روند.
- زیرساخت‌های حمل و نقل: وجود شبکه حمل و نقل مناسب برای انتقال گندم به کارخانه و حمل نشاسته تولیدی به بازار مصرف، از عوامل کلیدی در انتخاب مکان برای احداث کارخانه است.
- منابع آب: فرایند تولید نشاسته گندم نیازمند آب فراوان است. بنابراین، دسترسی به منابع کافی آب، یکی از الزامات برای ایجاد کارخانه نشاسته گندم به شمار می‌رود.
- نیروی کار متخصص: بهره‌گیری از نیروی کار متخصص در بخش‌های مختلف تولید نشاسته گندم، می‌تواند در کیفیت محصول نهایی تاثیرگذار باشد. در نظر گرفتن این عامل در انتخاب مکان برای احداث کارخانه اهمیت دارد.
- نزد
قیمت نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم که با نام نشاسته گل نیز شناخته می‌شود، ماده‌ای پودری و سفید رنگ است که از گندم استخراج می‌شود. این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی و مصارف خانگی دارد. اگر به دنبال خرید نشاسته گندم هستید، اطلاع از قیمت آن می‌تواند در تصمیم‌گیری‌تان مؤثر باشد.
عوامل موثر بر قیمت نشاسته گندم
قیمت نشاسته گندم تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. شناخت این عوامل به شما کمک میکند تا خریدی منطقی و باصرفه داشته باشید.
- کیفیت نشاسته: یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت، کیفیت نشاسته است. نشاسته گندم با درجه خلوص بالاتر، گران‌تر از نشاسته با ناخالصی بیشتر است. نشاسته با کیفیت بالا، رنگ روشن‌تر، بافت نرم‌تر و قدرت غلیظ‌کنندگی بیشتری دارد.
- نوع بسته‌بندی: نشاسته گندم در بسته‌بندی‌های مختلفی از جمله پاکت‌های کوچک، کیسه‌های چند کیلویی و بسته‌های عمده عرضه می‌شود. به طور کلی، خرید بسته‌های بزرگ‌تر از نظر اقتصادی به صرفه‌تر است. زیرا هزینه بسته‌بندی در قیمت نهایی محصول لحاظ می‌شود و با افزایش حجم، سرانه این هزینه کاهش می‌یابد.
- برند تولیدکننده: برندهای معتبر که سابقه طولانی در تولید نشاسته با کیفیت دارند، معمولا محصول خود را با قیمت بالاتری به فروش می‌رسانند. این موضوع لزوما به معنای برتری مطلق آن برند نیست بلکه می‌تواند ناشی از هزینه‌های بالای تبلیغات و برندسازی باشد.
- میزان عرضه و تقاضا: همانند سایر محصولات، قیمت نشاسته گندم نیز تحت تاثیر قانون عرضه و تقاضا قرار دارد. در زمان‌هایی که میزان برداشت گندم مناسب باشد و تولید نشاسته افزایش یابد، قیمت آن کاهش می‌یابد. برعکس، کمبود گندم یا افزایش تقاضا برای نشاسته می‌تواند منجر به بالا رفتن قیمت شود.
- هزینه‌های جانبی: هزینه‌های حمل و نقل، انبارداری و سود واسطه‌ها نیز بر قیمت نهایی نشاسته تاثیر می‌گذارد. خرید مستقیم از تولیدکننده یا فروشگاه‌های معتبر می‌تواند باعث کاهش این هزینه‌ها شود.
بازه قیمتی نشاسته گندم در بازار ایران
با توجه به عوامل ذکر شده، قیمت نشاسته گندم در بازار ایران می‌تواند متغیر باشد. اما برای داشتن یک دید کلی، می‌توان بازه قیمتی تقریبی را ارائه داد.
- نشاسته گندم با کیفیت پایین و بسته‌بندی‌های کوچک: این نوع نشاسته معمولا ارزان‌تر بوده باشد.
- نشاسته گندم با کیفیت متوسط و بسته‌بندی‌های متوسط: این دسته از نشاسته‌ها، مصارف خانگی و صنعتی بیشتری دارند
- نشاسته گندم با کیفیت بالا و برندهای معتبر: این نوع نشاسته گران‌ترین بوده
نکات مهم هنگام خرید نشاسته گندم
هنگام خرید نشاسته گندم، توجه به نکات زیر می‌تواند به شما در انتخاب محصولی باکیفیت و متناسب با نیازتان کمک کند:
- به تاریخ تولید و انقضاء محصول دقت کنید.
- نوع بسته‌بندی را متناسب با میزان مصرف خود انتخاب کنید.
- اگر کیفیت برای شما اهمیت بالایی دارد، از برندهای معتبر خرید کنید.
- در صورتی که مصارف صنعتی دارید، با توجه به نیاز خود، نوع مناسب نشاسته را انتخاب نمایید.
- پیش از خرید، قیمت نشاسته را در فروشگاه‌های مختلف مقایسه کنید تا خریدی به صرفه داشته باشید.
صادرات نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم، کربوهیدرات پیچیده‌ای است که از گندم استخراج می‌شود و کاربردهای گسترده‌ای در صنایع غذایی و غیرغذایی دارد. با افزایش تقاضای جهانی برای محصولات با پایه گیاهی و همچنین رشد جمعیت، بازار صادرات نشاسته گندم نیز رونق قابل توجهی یافته است.
چرا صادرات نشاسته گندم؟
صادرات نشاسته گندم مزایای متعددی برای تجار ایرانی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بازار رو به رشد: تقاضای جهانی برای نشاسته گندم رو به افزایش است. این افزایش تقاضا ناشی از عوامل مختلفی از جمله افزایش جمعیت، تغییر الگوی مصرف به سمت محصولات با پایه گیاهی و توسعه صنایع غذایی است.
- تنوع کاربرد: نشاسته گندم کاربردهای بسیار متنوعی در صنایع مختلف دارد. از صنایع غذایی مانند تولید انواع سس، نشاسته ذرت، سوپ instant و نودل گرفته تا صنایع دارویی، نساجی، کاغذسازی و چسب. این تنوع کاربرد باعث ثبات تقاضا برای این محصول در بازار جهانی می‌شود.
- ارزش افزوده بالا: فرآیند استخراج و فرآوری نشاسته گندم، ارزش افزوده قابل توجهی برای گندم ایجاد میکند. با صادرات این محصول، می‌توان ارزآوری بیشتری برای کشور به همراه داشت.
- ایجاد اشتغال: رونق صادرات نشاسته گندم منجر به توسعه واحدهای تولیدی و فرآوری این محصول می‌شود. این امر به نوبه خود سبب ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در بخش‌های کشاورزی، صنعت و حمل‌ونقل خواهد شد.
بازارهای هدف صادرات نشاسته گندم
ایران با توجه به پتانسیل بالای تولید گندم، می‌تواند نقش مهمی در تامین نیازهای جهانی نشاسته گندم ایفا کند. برخی از بازارهای هدف بالقوه برای صادرات نشاسته گندم ایران عبارتند از:
- کشورهای همسایه: کشورهای همسایه ایران از جمله عراق، افغانستان، ترکیه، جمهوری آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی، به دلیل سهولت حمل‌ونقل و نزدیکی فرهنگی، بازارهای مناسبی برای صادرات نشاسته گندم به شمار می‌روند.
- کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا: کشورهای پرجمعیت شرق و جنوب شرق آسیا مانند چین، هند، اندونزی و ویتنام، مصرف‌کنندگان عمده نشاسته گندم هستند. با توجه به حجم بالای تقاضا در این کشورها، می‌توان با تدوین استراتژی مناسب، سهم قابل توجهی از بازار این منطقه را به دست آورد.
- کشورهای آفریقایی: بسیاری از کشورهای آفریقایی با کمبود مواد غذایی مواجه هستند. نشاسته گندم به دلیل ماهیت مقوی و ماندگاری بالا، می‌تواند محصول مناسبی برای صادرات به این کشورها باشد.
عوامل موثر بر موفقیت در صادرات نشاسته گندم
برای موفقیت در صادرات نشاسته گندم، توجه به برخی از عوامل کلیدی ضروری است:
- کیفیت محصول: کیفیت نشاسته گندم صادراتی ایران باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی باشد. این امر مستلزم رعایت دقیق اصول کشاورزی در مرحله کاشت، داشت و برداشت گندم و همچنین به کارگیری فرآیندهای نوین و بهداشتی در مراحل استخراج و فرآوری نشاسته است.
- بسته‌بندی مناسب: بسته‌بندی مناسب نشاسته گندم، علاوه بر حفظ کیفیت محصول در مسیر حمل‌ونقل، در جلب اعتماد مشتریان خارجی نیز نقش بسزایی ایفا میکند. بسته‌بندی باید با دوام، بهداشتی و متناسب با شرایط نگهداری و حمل‌ونقل محصول باشد.
- قیمت رقابتی: قیمت تمام‌شده نشاسته گندم صادراتی ایران باید در مقایسه با رقبا در بازار جهانی، رقابتی باشد. این امر مستلزم ارتقای بهره‌وری در فرآیند تولید، کاهش هزینه‌ها و اتخاذ سیاست‌های حمایتی مناسب از سوی دولت است.
- بازاریابی و تبلیغات: برای معرفی نشاسته گندم ایران به خریداران خارجی، لازم است فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغاتی هدفمندی صورت گیرد. شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، برقراری ارتباط با واردکنندگان و تجار خارجی و معرفی کیفیت و ویژگی‌های رقابتی نشاسته گندم ایران از جمله اقدامات مهم در این زمینه به شمار می‌رود.
- رعایت
تاریخچه نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم یکی از قدیمی‌ترین کربوهیدرات‌های استخراج شده از گیاهان است. قدمت استفاده از آن به موازات سابقه کشت گندم، یعنی هزاران سال پیش، برمی‌گردد.
از ابتدای کشاورزی تا کشف تصادفی نشاسته
با نگاهی به تاریخچه کشاورزی، متوجه می‌شویم که انسان‌های اولیه از حدود 10 هزار سال پیش اقدام به کشت غلات کرده‌اند. گندم یکی از اولین گیاهان اهلی شده بوده و به مرور زمان، نقش پررنگی در تامین غذای جوامع مختلف پیدا کرده است.
فرآیند استخراج نشاسته به صورت مستقیم در متون تاریخی باستان ذکر نشده است. اما باستان‌شناسان بر این باورند که احتمالا کشف نشاسته، به صورت تصادفی و در طی فرآیندهای اولیه فرآوری گندم رخ داده است.
فرضیه‌ای وجود دارد که می‌گوید خیساندن دانه‌های گندم برای تهیه آرد و نان، منجر به جدا شدن نشاسته از سایر اجزای دانه می‌شده است. ته نشین شدن ذرات سفید رنگ در آب حاصل از خیساندن گندم، می‌توانسته اولین جرقه‌های کشف نشاسته را در ذهن انسان‌های اولیه ایجاد کند.
کاربردهای اولیه نشاسته گندم در تمدن‌های باستانی
با وجود ابهام در زمان و چگونگی کشف دقیق نشاسته گندم، شواهدی از کاربرد آن در تمدن‌های باستانی وجود دارد. مصریان باستان از نشاسته به عنوان چسب برای مصارف مختلف از جمله اتصال پاپیروس‌ها استفاده می‌کرده‌اند. همچنین، آثاری از استفاده نشاسته در فرایند مومیایی کردن اجساد به دست آمده است.
در تمدن چین نیز، نشانه‌هایی از کاربرد نشاسته گندم در حدود 3000 سال قبل از میلاد مسیح یافت شده است. چینی‌ها از نشاسته برای تهیه نودل و سس استفاده می‌کردند.
به نظر می‌رسد در جوامع اولیه، کاربرد نشاسته گندم بیشتر جنبه‌های صنعتی و غیرخوراکی داشته است. اما به تدریج، با پیشرفت تمدن و تنوع بخشیدن به رژیم غذایی، از این ماده در مصارف خوراکی نیز استفاده شده است.
تکامل فرآیند استخراج نشاسته گندم
در ابتدا، استخراج نشاسته گندم فرآیندی ساده و احتمالا مبتنی بر خیساندن و جدا کردن فیزیکی ذرات نشاسته بوده است. اما به مرور زمان، جوامع مختلف روش‌های کارآمدتری برای این کار ابداع کردند.
در اروپا، رومیان باستان از آسیاب‌های آبی برای آسیاب کردن دانه‌های گندم و جداسازی نشاسته استفاده می‌کردند. در قرون وسطی نیز، روش‌هایی برای استخراج نشاسته با استفاده از الک و آب سرد به کار گرفته می‌شد.
تحول اساسی در فرآیند استخراج نشاسته گندم، در قرن 18 میلادی با اختراع سانتریفیوژ رخ داد. این اختراع باعث جداسازی بسیار مؤثرتر نشاسته از سایر اجزای دانه گندم شد.
امروزه، استخراج نشاسته گندم یک فرآیند صنعتی کاملا پیشرفته است. در این فرآیند از تکنولوژی‌های مختلفی از جمله خیساندن، آسیاب کردن، جداسازی با هیدروسیклон و سانتریفیوژ استفاده می‌شود.
از نان تا صنعت: گستره‌ی کاربردهای نشاسته گندم
نشاسته گندم یکی از پرمصرف‌ترین انواع نشاسته در سراسر جهان است. کاربرد اصلی آن همچنان در صنایع غذایی است. نشاسته گندم به عنوان ماده اولیه در تولید انواع نان، شیرینی، سس، سوپ و سایر محصولات غذایی به کار می‌رود.
علاوه بر مصارف خوراکی، نشاسته گندم کاربردهای متنوعی در صنایع دیگر نیز دارد. از جمله این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت نساجی: به عنوان آهار برای ایجاد استحکام و درخشندگی در الیاف پارچه
- صنعت داروسازی: به عنوان ماده اتصال‌دهنده در تولید داروهای مختلف
- صنعت کاغذسازی: به عنوان چسب و بهبود دهنده کیفیت کاغذ
- صنعت چسب: به عنوان ماده اولیه در تولید انواع چسب‌های گی
شرایط نگهداری و ماندگاری نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم که در ایران با نام نشاسته گل شناخته می‌شود، ماده‌ای پودری و سفید رنگ است که از دانه‌های گندم به دست می‌آید. این محصول کاربرد فراوانی در آشپزی و تهیه انواع شیرینی‌ها و دسرها دارد. اما ماندگاری نشاسته گندم چقدر است و برای حفظ کیفیت آن باید چه نکاتی را رعایت کرد؟
عوامل مؤثر بر ماندگاری نشاسته گندم
ماندگاری نشاسته گندم تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. با شناسایی این عوامل و رعایت نکات لازم می‌توان از فاسد شدن و کاهش کیفیت نشاسته جلوگیری کرد. مهم‌ترین عوامل مؤثر بر ماندگاری نشاسته گندم عبارتند از:
- رطوبت: نشاسته ماده‌ای جاذب رطوبت است. وجود رطوبت بالا در محیط نگهداری می‌تواند باعث ایجاد کلوخه شدن، رشد باکتری و قارچ و در نهایت فاسد شدن نشاسته شود.
- دما: دمای بالا می‌تواند بر کیفیت نشاسته تأثیر بگذارد. گرما باعث تجزیه نشاسته و کاهش قدرت غلظت دهندگی آن می‌شود.
- نور: نور مستقیم خورشید می‌تواند باعث تغییر رنگ و کاهش کیفیت نشاسته شود.
- هوا: تماس طولانی‌مدت نشاسته با هوا می‌تواند باعث اکسیداسیون و کاهش کیفیت آن شود.
- بسته‌بندی: نوع بسته‌بندی نشاسته در حفظ کیفیت آن نقش مهمی ایفا میکند. بسته‌بندی مناسب باید در برابر نفوذ رطوبت، هوا و نور مقاوم باشد.
نکات کلیدی برای نگهداری صحیح نشاسته گندم
با رعایت نکات زیر می‌توانید مدت زمان بیشتری از نشاسته گندم خود استفاده کنید:
- محل نگهداری: نشاسته گندم را در جای خشک، خنک و تاریک نگهداری کنید. کابینت‌های آشپزخانه که دور از اجاق گاز، فر و سایر منابع گرما قرار دارند، مکان مناسبی برای نگهداری نشاسته هستند.
- بسته‌بندی در ظروف دربسته: نشاسته را در ظرف دربسته و در بسته‌بندی اصلی خود نگهداری کنید. ظروف شیشه‌ای یا فلزی با درب محکم گزینه‌های مناسبی هستند.
- حجم کم در ظروف مصرفی: از نگهداری نشاسته در مقادیر زیاد در ظروف مصرفی خودداری کنید. هر بار به میزان مورد نیاز برداشته و باقی‌مانده را مجدداً در بسته‌بندی اصلی نگهداری نمایید.
- جلوگیری از ورود رطوبت: هنگام برداشتن نشاسته از ظرف، از قاشق یا ملاقه خشک استفاده کنید. ورود هرگونه رطوبت به بسته‌بندی می‌تواند زمینه‌ساز فساد شود.
- نگهداری در یخچال (اختیاری): برای افزایش ماندگاری نشاسته، به‌خصوص در مناطق با آب و هوای گرم و مرطوب، می‌توانید آن را در یخچال نگهداری کنید. منتهادی دقت داشته باشید که درِ یخچال را به طور کامل بسته نگه دارید تا نشاسته بو نگیرد.
ماندگاری تقریبی نشاسته گندم
در صورتی که نشاسته گندم را در شرایط مناسب نگهداری کنید، می‌تواند تا 12 ماه کیفیت مطلوب خود را حفظ نماید. البته این مدت زمان حدودی است و ممکن است بسته به کیفیت اولیه نشاسته و رعایت دقیق نکات نگهداری، کمی کم‌وزیاد شود.
تشخیص نشاسته گندم فاسد شده
نشاسته گندم فاسد شده، قابل مصرف نیست. برای تشخیص نشاسته فاسد شده به موارد زیر توجه کنید:
- تغییر رنگ: نشاسته گندم مرغوب، رنگ سفید و یکدستی دارد. تغییر رنگ نشاسته به زرد، قهوه‌ای یا کرمی می‌تواند نشانه فساد باشد.
- بوی نامطبوع: نشاسته گندم سالم، بی‌بو است. استشمام هرگونه بوی نامطبوع، تندی یا ماندگی نشان‌دهنده فاسد شدن نشاسته است.
- وجود کپک یا حشرات: مشاهده هرگونه کپک، حشره یا لارو حشره روی نشاسته نشان می‌دهد که این محصول فاسد شده و قابل مصرف نیست.
- تغییر بافت: نشاسته گندم مرغوب، بافت نرم و پودری دارد. سفت شدن نشاسته یا ایجاد توده‌های سخت می‌تواند نشانه جذب رطوبت و فساد باشد.
فروش عمده نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم که با نام نشاسته گل نیز شناخته می‌شود، کربوهیدرات پیچیده‌ای است که از گندم استخراج می‌شود. این ماده پودری سفید رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است و در صنایع غذایی و غیرغذایی کاربردهای فراوانی دارد.
فرآیند تولید نشاسته گندم
نشاسته گندم طی مراحلی به شرح زیر تولید می‌شود:
- خیساندن گندم: دانه‌های گندم در آب خیسانده می‌شوند تا نرم شوند.
- آسیاب کردن: گندم خیسانده شده آسیاب می‌شود تا نشاسته از سایر اجزای دانه جدا شود.
- استخراج نشاسته: از طریق صاف کردن و سانتریفیوژ، نشاسته از سایر اجزای آسیاب شده جدا می‌شود.
- شستشو و خشک کردن: نشاسته استخراج شده شسته می‌شود تا ناخالصی‌ها از بین بروند و سپس خشک می‌شود.
- بسته‌بندی: نشاسته خشک شده بسته‌بندی و به بازار عرضه می‌شود.
انواع نشاسته گندم
نشاسته گندم بر اساس اندازه ذرات و فرآیند تولید به انواع مختلفی تقسیم می‌شود، از جمله:
- نشاسته گندم معمولی: این نوع نشاسته رایج‌ترین نوع بوده و دارای ذرات درشت‌تری است. در صنایع غذایی کاربرد دارد.
- نشاسته گندم اصلاح شده: این نوع نشاسته با فرآیندهای شیمیایی یا آنزیمی اصلاح می‌شود تا ویژگی‌های خاصی مانند مقاومت بالاتر در برابر حرارت یا ژل‌زنی بهتر پیدا کند. در صنایع غذایی و غیرغذایی کاربرد دارد.
- نشاسته گندم پرمایه (پریمیوم): این نوع نشاسته با فرآیندهای خاصی تصفیه می‌شود و دارای خلوص و کیفیت بالاتری است. در صنایع دارویی و بهداشتی کاربرد دارد.
کاربردهای نشاسته گندم
نشاسته گندم به دلیل خواصی مانند خاصیت غلظت‌دهی، چسبندگی و ژل‌زنی در صنایع مختلفی کاربرد دارد، از جمله:
- صنایع غذایی: نشاسته گندم در تولید انواع محصولات غذایی مانند سوپ، سس، نشاسته ذرت، رشته فرنگی، شیرینی، نان و غیره کاربرد دارد.
- صنایع دارویی و بهداشتی: نشاسته گندم به عنوان رقیق‌کننده، چسباننده و حجم‌دهنده در تولید داروها و محصولات بهداشتی مانند قرص، کپسول و لوسیون کاربرد دارد.
- صنایع نساجی: نشاسته گندم به عنوان آهار برای تقویت الیاف و ایجاد لطافت در پارچه استفاده می‌شود.
- صنایع کاغذسازی: نشاسته گندم به عنوان چسباننده در تولید کاغذ کاربرد دارد.
- صنایع چسب: نشاسته گندم در تولید انواع چسب‌های گیاهی کاربرد دارد.
- سایر صنایع: نشاسته گندم در تولید مواد شوینده، رنگ، پلاستیک، مواد منفجره و غیره نیز کاربرد دارد.
نکات مهم هنگام خرید عمده نشاسته گندم
هنگام خرید عمده نشاسته گندم، توجه به نکات زیر ضروری است:
- نوع نشاسته: بر اساس نیاز خود، نوع مناسب نشاسته گندم (معمولی، اصلاح شده یا پرمایه) را انتخاب کنید.
- کیفیت نشاسته: از خرید نشاسته با رنگ کدر، بوی نامطبوع و ناخالصی زیاد خودداری کنید.
- استانداردهای بهداشتی: اطمینان حاصل کنید که نشاسته گندم دارای گواهی بهداشت و سلامت از سازمان‌های ذی‌صلاح باشد.
- قیمت نشاسته: قیمت نشاسته گندم می‌تواند بر اساس نوع، کیفیت، میزان خرید و شرایط بازار متغیر باشد. استعلام قیمت از چندین فروشنده عمده‌فروش می‌تواند به شما در انتخاب قیمت مناسب کمک کند.
- اعتبار فروشنده: از خرید نشاسته گندم از فروشندگان معتبر و دارای سابقه کاری مطمئن شوید.
نحوه کشت نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم، کربوهیدرات پیچیده و منبع اصلی انرژی در دانه گندم است. این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی و غیرغذایی دارد.
گام اول: آماده سازی بستر کشت
- انتخاب بذر: اولین قدم، تهیه بذر گندم مناسب برای کشت است. می‌توانید از مراکز معتبر کشاورزی، بذر اصلاح‌شده و با کیفیت تهیه کنید.
- آماده سازی خاک: گندم در خاک با زهکشی مناسب و حاصلخیزی متوسط به خوبی رشد میکند. مخلوطی از خاک باغچه، کود آلی پوسیده و مقداری شن برای بهبود زهکشی، بستر کشت مناسبی را فراهم میکند.
- انتخاب محل کشت: گندم به آفتاب کامل و حداقل 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید در روز نیاز دارد. همچنین، منطقه‌ای با باد ملایم برای گرده افشانی بهتر گیاه مناسب است.
گام دوم: کاشت بذر گندم
- زمان کاشت: بهترین زمان برای کاشت بذر گندم در مناطق معتدل، فصل پاییز (اواخر مهر تا اواسط آبان) است. در مناطق سردسیر، کاشت زودهنگام بذر در بهار امکان‌پذیر است.
- عمق کاشت: عمق مناسب برای کاشت بذر گندم، حدود 2 تا 3 سانتی‌متر است.
- فاصله کاشت: فاصله بین بذرها باید حدود 5 تا 7 سانتی‌متر باشد. همچنین فاصله بین ردیف‌های کاشت نیز باید حدود 15 تا 20 سانتی‌متر در نظر گرفته شود.
گام سوم: مراقبت از گیاه گندم
- آبیاری: گندم در مراحل اولیه رشد به آبیاری منظم نیاز دارد. اما آبیاری بیش از حد، به خصوص در زمان جوانه‌زنی، می‌تواند باعث پوسیدگی بذر شود. اجازه دهید سطح خاک تا حدودی خشک شود و سپس آبیاری کنید.
- علف‌های هرز: وجود علف‌های هرز می‌تواند با گندم برای منابع آب و مواد مغذی رقابت کند. بنابراین، وجین منظم علف‌های هرز در طول فصل رشد ضروری است.
- کوددهی: در صورت نیاز، می‌توانید از کودهای مخصوص غلات برای تقویت رشد گندم استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد کود، می‌تواند باعث خوابیدگی ساقه گندم شود.
گام چهارم: برداشت گندم
- زمان برداشت: زمان برداشت گ خوشه‌های گندم زمانی است که ساقه‌ها به رنگ طلایی درآمده‌اند و دانه‌ها سفت شده‌اند.
- روش برداشت: در مقیاس کوچک، می‌توانید به صورت دستی خوشه‌های گندم را درو کنید. همچنین استفاده از قیچی باغبانی نیز روش مناسبی است.
گام پنجم: استخراج نشاسته گندم
استخراج نشاسته گندم، فرآیندی چند مرحله‌ای است. در این بخش، روشی ساده برای استخراج نشاسته در منزل شرح داده می‌شود:
- آسیاب کردن دانه‌های گندم: دانه‌های گندم برداشت‌شده را آسیاب کنید تا به آرد درشت تبدیل شوند.
- استخراج نشاسته اولیه: آرد گندم را با آب مخلوط کنید و به خوبی هم بزنید تا نشاسته از سایر اجزای دانه جدا شود. اجازه دهید مخلوط چند ساعت بماند تا نشاسته ته نشین شود.
- صاف کردن و شستشو: مایع رویی را با دقت صاف کنید. تفاله باقی‌مانده را مجددا با آب مخلوط کرده و هم بزنید. این کار را چندین بار تکرار کنید تا نشاسته بیشتری جدا شود.
- تغلیظ نشاسته: مایع صاف‌شده حاوی نشاسته را روی حرارت ملایم قرار دهید و به هم زدن ادامه دهید تا آب تبخیر شود و نشاسته غلیظ شود.
- خشک کردن نشاسته: نشاسته غلیظ‌شده را روی سینی پهن کرده و در معرض هوای آزاد قرار دهید تا کاملا خشک شود.
کاربردهای نشاسته گندم ( گل ) در آشپزی
نشاسته گندم که با نام نشاسته گل نیز شناخته می‌شود، پودری سفید، بی‌بو و بی‌مزه است که از گندم استخراج می‌شود. این ماده کاربردهای فراوانی در آشپزی دارد و می‌تواند نقش‌های مختلفی را ایفا کند.
ویژگی‌های نشاسته گندم
نشاسته گندم، کربوهیدراتی پیچیده است که از واحدهای قند ساده به نام گلوکز تشکیل شده است. این ماده در آب سرد حل نمی‌شود اما خاصیت جذب آب بالایی دارد. هنگامی که نشاسته گندم حرارت می‌بیند، گرانول‌های آن شکسته شده و با آب ژلی غلیظ ایجاد میکند. این خاصیت ژل شدن، ویژگی اصلی نشاسته گندم است که آن را به ماده‌ای کاربردی در آشپزی تبدیل میکند.
کاربردهای نشاسته گندم در آشپزی
نشاسته گندم با توجه به خاصیت ژل شدن، جذب آب و سایر ویژگی‌هایش، کاربردهای متنوعی در تهیه غذاهای مختلف دارد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین این کاربردها اشاره می‌کنیم:
-
غلیظ کردن سس‌ها و سوپ‌ها:
یکی از کاربردهای اصلی نشاسته گندم، غلیظ کردن انواع سس و سوپ است. برای این منظور، مقداری نشاسته گندم را با کمی آب سرد مخلوط می‌کنند تا به صورت یک دوغاب روان درآید. سپس این دوغاب را به تدریج به سس یا سوپ در حال جوش اضافه کرده و هم می‌زنند تا غلظت دلخواه حاصل شود. توجه داشته باشید که اضافه کردن بیش از حد نشاسته می‌تواند باعث سفت شدن و گلوله شدن سس یا سوپ شود.
-
تهیه پودینگ و کرم‌ها:
نشاسته گندم به دلیل خاصیت ژل شدن، ماده‌ای ایده‌آل برای تهیه انواع پودینگ و کرم است. در تهیه این دسرها، نشاسته با شیر، شکر و طعم دهنده‌های مختلف مخلوط شده و حرارت می‌بیند تا غلیظ شود. نشاسته گندم باعث ایجاد بافت نرم و لطیف در پودینگ و کرم می‌شود.
-
سوخاری کردن مواد غذایی:
نشاسته گندم یکی از مواد اولیه اصلی در آرد سوخاری به شمار می‌رود. استفاده از نشاسته در کنار آرد باعث می‌شود تا مواد غذایی سوخاری شده، تردتر و برشته‌تر شوند. نشاسته رطوبت موجود در مواد غذایی را جذب کرده و به چسبیدن بهتر آرد سوخاری کمک میکند.
-
تهیه انواع شیرینی:
در تهیه برخی از انواع شیرینی مانند شیرینی دانمارکی و باقلوا از نشاسته گندم استفاده می‌شود. اضافه کردن نشاسته به خمیر شیرینی باعث می‌شود تا بافت لطیف‌تری پیدا کرده و از خشک شدن بیش از حد آن جلوگیری شود. همچنین نشاسته می‌تواند نقش عامل ورآورنده ضعیف را نیز ایفا کند.
-
غلیظ کردن مایه ماست:
برای تهیه ماست خانگی، گاهی اوقات نیاز است تا مایه ماست کمی غلیظ‌تر شود. در این مواقع می‌توان از مقدار کمی نشاسته گندم برای این منظور استفاده کرد. توجه داشته باشید که حرارت دادن بیش از حد می‌تواند باعث از بین رفتن خاصیت باکتری‌های موجود در مایه ماست شود.
-
جایگزین کم‌چرب:
نشاسته گندم می‌تواند تا حدودی جایگزین چربی در برخی از دستورهای غذایی شود. خاصیت غلظت دهندگی نشاسته باعث می‌شود تا بتوان از مقدار کمتری کره یا روغن در تهیه سس‌ها، سوپ‌ها و دسرها استفاده کرد.
نکات مهم در استفاده از نشاسته گندم
- برای اینکه نشاسته گندم گلوله نشود، حتما آن را قبل از اضافه کردن به مواد غذایی دیگر، با کمی آب سرد مخلوط کنید و به صورت دوغاب درآورید.
انواع نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم که با نام نشاسته گل نیز شناخته می‌شود، کربوهیدرات پیچیده‌ای است که از دانه‌های گندم استخراج می‌شود. این ماده پودری سفید رنگ، بی‌مزه و بی‌بو بوده و کاربردهای گسترده‌ای در صنایع غذایی و غیرغذایی دارد.
فرآیند استخراج نشاسته گندم
نشاسته گندم از اندوخته غذایی دانه‌های گندم به دست می‌آید. فرآیند استخراج نشاسته شامل مراحل زیر است:
- تمیز کردن و خیساندن گندم: دانه‌های گندم ابتدا تمیز شده و سپس در آب خیسانده می‌شوند. این کار باعث نرم شدن بافت دانه و سهولت در جدا کردن نشاسته از سایر اجزای آن می‌شود.
- آسیاب کردن: دانه‌های خیس‌خورده آسیاب شده و به صورت خمیری در می‌آیند.
- استخراج نشاسته: با استفاده از روش‌های مختلفی مانند سانتریفوژ کردن، نشاسته از سایر اجزای گندم جدا می‌شود.
- شستشو و خشک کردن: نشاسته استخراج شده شستشو داده می‌شود تا پروتئین و سایر مواد ناخواسته از آن جدا شود. در نهایت، نشاسته با استفاده از خشک‌کن‌های صنعتی خشک شده و به صورت پودر در می‌آید.
انواع نشاسته گندم
به طور کلی، نشاسته گندم را می‌توان بر اساس اندازه ذرات و نحوه فرآوری آن به انواع مختلفی تقسیم کرد:
-
نشاسته گندم معمولی:
این نوع نشاسته رایج‌ترین نوع بوده و از آسیاب کردن مستقیم آرد گندم به دست می‌آید. اندازه ذرات نشاسته گندم معمولی نسبتاً درشت است و قدرت غلیظ کنندگی بالایی ندارد. از این نوع نشاسته بیشتر در مصارف صنعتی مانند تولید چسب استفاده می‌شود.
-
نشاسته گندم اصلاح شده:
نشاسته گندم اصلاح شده با اعمال تغییرات شیمیایی و فیزیکی روی نشاسته معمولی به دست می‌آید. این تغییرات باعث می‌شود تا ویژگی‌های نشاسته مانند ویسکوزیته (غلظت)، ژل شدن و پخت modificd شود. نشاسته گندم اصلاح شده انواع مختلفی دارد که هر کدام برای مصارف خاصی در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- نشاسته پره ژلاتینه شده: این نوع نشاسته تحت فرآیند حرارتی خاصی قرار می‌گیرد که باعث می‌شود قابلیت حل شدن آن در آب سرد افزایش یابد. از نشاسته پره ژلاتینه شده در تولید سوپ‌های آماده، سس‌ها و دسرهای فوری استفاده می‌شود.
- نشاسته اصلاح شده با اسید: با استفاده از اسید، ساختار نشاسته گندم تغییر کرده و قدرت غلیظ کنندگی آن افزایش می‌یابد. از این نوع نشاسته در تولید مربا، ژله و سایر فرآورده‌های غذایی غلیظ استفاده می‌شود.
- نشاسته اصلاح شده با باز: با استفاده از باز، ساختار نشاسته گندم به گونه‌ای تغییر میکند که در برابر حرارت و یخ‌زدگی مقاوم‌تر می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود از نشاسته اصلاح شده با باز در تولید انواع سس‌ها و چاشنی‌ها که نیاز به پخت و نگهداری در فریزر دارند، استفاده شود.
-
نشاسته گندم مودی (پنبه‌ای):
این نوع نشاسته با روش‌های خاصی از گندم استخراج می‌شود که باعث می‌شود ذرات نشاسته بسیار ریز و به شکل پنبه‌ای درآیند. نشاسته گندم مودی قدرت جذب آب بالایی داشته و به عنوان غلظت دهنده در انواع سوپ‌ها، سس‌ها و خمیرها کاربرد دارد.
-
نشاسته گندم گلوکزدار:
نشاسته گندم گلوکزدار نوعی نشاسته اصلاح شده است که با آنزیم‌های خاص تجزیه شده و بخشی از مولکول‌های نشاسته به قندهای ساده مانند گلوکز تبدیل می‌شوند. این نوع نشاسته شیرین‌تر از نشاسته معمولی بوده و در تولید انواع شیرینی‌ها و محصولات قنادی کاربرد دارد.
خواص نشاسته گندم ( گل )
نشاسته گندم، که در ایران با نام «نشاسته گل» نیز شناخته می‌شود، پودری سفید رنگ و بی‌بو است که از گندم استخراج می‌شود. این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی و دارویی دارد.
ارزش غذایی نشاسته گندم
نشاسته گندم کربوهیدرات خالص است و منبع خوبی برای انرژی به شمار می‌رود. در هر ۱۰۰ گرم نشاسته گندم حدود ۳۸۱ کالری انرژی وجود دارد. همچنین این ماده حاوی مقادیر کمی از فیبر، آهن، ویتامین‌های گروه B و کلسیم است.
فواید نشاسته گندم برای سلامتی
- بهبود سلامت پوست: نشاسته گندم دارای خاصیت ضد التهابی و تسکین دهنده است. این ویژگی باعث شده تا از گذشته‌های دور از آن در طب سنتی برای بهبود ناراحتی‌های پوستی مانند: آفتاب سوختگی، سوزش پوست، گزیدگی حشرات و عرق سوزی به کار رود. برای استفاده موضعی، می‌توان نشاسته را با آب سرد مخلوط کرد تا به غلظت خمیر برسد. سپس این ترکیب را روی پوست مالیده و پس از خشک شدن با پارچه‌ای نرم پاک کرد.
- کنترل چربی پوست: نشاسته با جذب چربی اضافی پوست به متعادل سازی چربی آن کمک میکند. برای بهره‌مندی از این خاصیت، می‌توان نشاسته را با آبلیمو تازه مخلوط کرد تا حالت خمیری پیدا کند. این ترکیب را می‌توان به صورت موضعی روی پوست‌های چرب استفاده کرد تا در کنار کنترل چربی، به کاهش جوش و آکنه نیز کمک کند.
- تسکین دردهای گوارشی: نشاسته گندم با دارا بودن خاصیت ضد التهابی می‌تواند به تسکین دردهای ناشی از زخم معده و روده تحریک‌پذیر کمک کند. مصرف نشاسته (به صورت پخته شده در انواع سوپ و فرنی) می‌تواند باعث پوشاندن دیواره دستگاه گوارش شده و التهاب را کاهش دهد. لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد نشاسته می‌تواند منجر به نفخ شود.
- تنظیم قند خون: برخی مطالعات نشان می‌دهند که نشاسته گندم با دارا بودن نوع خاصی از کربوهیدرات‌های مقاوم در برابر هضم، می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کند. این نوع کربوهیدرات‌ها به آهستگی در بدن تجزیه شده و باعث افزایش تدریجی قند خون می‌شوند. با این حال، برای اثبات قطعی این خاصیت نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.
- کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها: نتایج برخی پژوهش‌ها حاکی از آن است که مصرف نشاسته مقاوم موجود در گندم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد. البته مکانیسم اثر دقیق این موضوع هنوز به طور کامل شناخته نشده است.
نکات مهم:
- با وجود فواید ذکر شده، مصرف بیش از حد نشاسته گندم به دلیل دارا بودن کربوهیدرات بالا می‌تواند منجر به افزایش وزن و بالا رفتن قند خون شود.
- افرادی که با بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن مواجه هستند، باید از مصرف نشاسته گندم اجتناب کنند.
- برای بهره‌مندی از خواص نشاسته گندم بهتر است آن را به صورت پخته شده مصرف نمود.